Worteltjes
Ronnie de Winter • 12 april 2020
veelzijdig en gezond!
Over wortels
Wortels zijn er in soorten en maten. De grootste is de winterwortel. Lekker zoet en uitermate geschikt om puree van te maken of om rauw te raspen voor een wortelsalade. Maar ook in een smoothie doet een wortel het goed. En zelfs kun je hem gebuiken als zoetmaker in een granenontbijt met yoghurt. De bosbeen is een kleinere wortel die in een bosje wordt verkocht. Ze zijn meestal in de zomer verkrijgbaar in de winkels. De waspeen zijn wortels zonder loof die gewassen zijn. Ze zijn het hele jaar door te koop. Deze wortels zijn iets minder zoet dan de winterwortel. We hebben ook regenboog wortels. Dit zijn paarse, witte, gele en oranje wortels die samen worden verkocht.
Verse wortelen zijn stevig en het loof ziet er fris uit. Een verse wortel breekt als je hem buigt. Als je wortels in de koelkast wil bewaren, haal dan het loof van de wortels. Het loof onttrekt veel vocht aan de wortels waardoor de wortels slap worden. Het loof kun je gebruiken in een salada, smoothie of je kunt er een pesto van maken. Je kan ook wat loof fijn snijden en als garnering op gekookte worteltjes of op wortelpuree gebruiken.
Rauwe wortels zijn voor de tanden zeer gezond. Door het kauwen wordt de speeksel afgifte gestimuleerd en is er een juist zuurgraad in de mond, waardoor het tandglazuur sterk blijft. Een wortel heeft maar weinig koolhydraten en geen zuren die het tandglazuur kunnen aantasten. Het kauwen op een wortel is voor de tanden daardoor heel geschikt. De tandplak wordt door het kauwen op een wortel verwijderd en cariës worden daarmee voorkomen.
Wortels bevatten niet veel suiker, al smaken ze zoet. Door het koken of stomen worden wortels wat zoeter en het bètacaroteen beter opneembaar. Een beetje olie verhoogt de opneembaarheid van bètacaroteen nog meer.
Het loof bevat eiwitten, mineralen , vitaminen en veel chlorofyl. Deze laatste stof kan giftige stoffen aan zich binden en zo deze uit ons lichaam verwijderen. Wortelloof smaakt wat bitter. Combineer het loof met een zoete smaak (zoals dus de wortel, maar ook gember, kaneel of cashewnoten). Dan wordt de smaak wat zachter en kan je van zijn goede voedingstoffen genieten.
Wortelpuree
Ingrediënten:
- twee winterwortels
- 2 el pompoenpitten of zonnebloem pitten
- 1 el kokosrasp
- zwarte peper en zout
Bereidingswijze:
- Was en schraap de winterwortels schoon en snijd ze in plakjes.
- Kook de winterwortels in weinig water (bodempje) in 10 - 15 minuten gaar.
- Pureer de wortels met het vocht tot een mooi puree.
- Voeg het kokosrasp toe en roer dit er goed door.
- Breng op smaak met peper en zout.
- Garneer met de pompoen of zonnebloempitten.
Gerelateerde posts:

Kip wordt malser door hem te laten garen in knoflook, ui en tomaat. Door te kiezen voor mager vlees kun je de ingrediënten waar je de kip in laat garen ook heel goed gebruiken voor een saus. De saus bevat dan niet al te veel vet.
Het zuur in de tomaat, vooral citroenzuur en appelzuur, maakt het vlees malser en sappiger. Het zuur versterkt ook de smaak en neutraliseert het vet van het vlees. Hierdoor krijgt een gerecht een frissere smaak.
Ook helpt het zuur voor een betere vertering van het vlees. Het zuur van tomaten stimuleert namelijk enzymatische reacties die betrokken zijn bij deze vertering.
Rauw bevat de tomaat veel vitamine C. Helaas gaat er bij het verwarmen daarvan het nodige verloren. Het lycopeen waar de tomaten ook rijk aan zijn, komt juist beter beschikbaar voor ons lichaam door het verwarmen van de tomaat.
Door de gezonde vetzuren van de kip, wordt het lycopeen nog beter opneembaar.

Prei heeft geneeskrachtige eigenschappen en wordt daardoor al eeuwenlang verbouwd en gegeten. De prei heeft een kleine verdikking aan de onderkant met een witte langere stengel met daaraan de groene bladeren. Hoewel het witte gedeelte van de stengel de lekkerste smaak heeft ( een beetje zoetig) en minder hard is, bevat het blad de meeste voedingstoffen.
In de winter en in het voorjaar is prei volop te koop en niet duur.

Spitskool is een licht verteerbare koolsoort die op zijn best is als we hem roerbakken of heel even stoven. Snijd hem daartoe in dunne reepjes en bak het in wat extra vierge olijfolie met een beetje komijn. Zo wordt de spitskool nog beter verteerbaar. In onderstaand recept wordt deze roergebakken spitskool gecombineerd met libanese kip en rijst. Een verrassend lekkere combinatie!

Postelein behoort tot de posteleinfamilie en is het hele jaar door verkrijgbaar. Je hebt zomer- en winterpostelein. Winterpostelein is vanaf de herfst tot maart in bosjes verkrijgbaar en zomerpostelein het gehele jaar door.
Verse postelein ziet er frisgroen en stevig uit met vaak de wortels er nog aan zodat het langer goed blijft. In de groentenla van de koelkast blijft postelein ongeveer twee dagen goed.
Postelein is goed rauw in een stamppot te verwerken van knollen zoals knolselderij, zoet aardappel, pastinaak, wortels of gewone aardappels. Voeg een paar zongedroogde tomaatjes toe voor een lekkere smaak.
Maar postelein is ook lekker in een maaltijdsalade.

Biologisch dynamische witlof heeft een bittere smaak. Dat komt, omdat groenten die op deze wijze is geteeld, hogere concentraties fytonutriënten hebben, dan niet biologisch geteelde groenten. Vooral groenten die bitter of scherp smaken bevatten veel fytonutriënten.
De hoofdgroepen van de fytonutriënten zijn polyfenolen, terpenen, zwavelverbindingen en saponinen. Deze stoffen geven de groenten hun specifieke smaak, geur en kleur en ze werken als antioxidanten. Ze beschermen ons zo tegen ziekten, zoals dementie, kanker, hart- en vaatziekten.
Bittere groenten zoals de witlof stimuleren door hun fytonutriënten de lever om gifstoffen uit te scheiden.

Aubergines worden meestal gebakken of geroosterd in de oven. Ze zuigen dan enorm veel olie op waardoor ze zwaarder te verteren worden. Door aubergines te koken of te stomen worden ze heerlijk zacht en mals en zijn ze veel lichter verteerbaar.
Aubergines hebben een neutrale smaak en zijn dan ook heel goed te combineren met veel verschillende kruiden en groenten. Het sponsachtige vruchtvlees neemt gemakkelijk de smaken op en door zijn textuur geeft het een vlees-achtige structuur aan een gerecht.
De aubergine bevat naast vezels en wat koolhydraten vooral water en is hiermee een calorie arme groente. Je zult echter nog wel andere ingrediënten moeten toevoegen aan je maaltijd aangezien de aubergine verder weinig voedingswaarde heeft. De aubergine bevat wel veel soorten vitaminen en mineralen, maar slechts in kleine hoeveelheden. Alleen het mineraal mangaan is wat beter vertegenwoordigd.
Het witte vruchtvlees verkleurt snel aan de lucht. Door er wat citroensap over te sprenkelen voorkom je deze bruine verkleu

Veldsla is een bron van mineralen en vezels en onmisbaar voor onze gezondheid. Veldsla en andere slasoorten kun je met allerlei groenten combineren en aan iedere maaltijd toe te voegen.
Slasoorten eet je bij voorkeur voor de maaltijd of als voorgerecht om zo de spijsvertering in gang te zetten. Slasoorten werken namelijk eetlust opwekkend.
Wanneer Veldsla en andere slasoorten al lang van te voren gewassen en gesneden wordt, verliest het een deel van zijn antioxidanten en vitaminen.

Zalm is een vette vissoort die vooral aangeraden wordt om 2 keer per week te eten i.v.m. het voorkomen van hart- en vaat ziekten.
Dat heeft te maken met de ontstekingsremmende omega 3 ( EPA + DPA + DHA) vetzuren, die zalm rijk is.
Maar zalm heeft naast deze belangrijke vetzuren nog meer goede voedingstoffen voor ons lichaam. Zo bevat het selenium, B- vitamines waaronder B 12, vitamine A, D en alle essentiële aminozuren in gemakkelijk verteerbare eiwitten.
Om optimaal gebruik te kunnen maken van deze goede voedingstoffen is de bereidingswijze van zalm een belangrijk punt.
Want bij te hoge temperaturen gaan de goede vetzuren verloren. Evenals de B vitamines en de eiwitten worden veel minder goed verteerbaar.

Pastinaak is een grote, witgele wortel die inmiddels weer goed te verkrijgen is. Vooral aan het eind van de winter is hij een mooie aanvulling op onze vitaminen en mineralen voorraden.
Het is een gemakkelijk te bereiden wortel met een wat zoetige smaak. Schil hem met een dunschiller en snijd het kapje er van af.
Pastinaak kun je rauw geraspt in salades eten of koken en bakken. Om verkleuring te voorkomen kun je de wortel besprenkelen met citroensap. Pastinaak smaakt goed met groene kruiden als peterselie, tijm en basilicum.

Aardappelen en andere knolgewassen zoals zoete bataat (zoete aardappel), wortels, bieten, pastinaak zijn prima voedingsmiddelen. Ze bevatten veel koolhydraten, waardoor ze als energiebron worden gezien. Er is echter wel een maar. Met name de aardappel heeft een hoog glycemische waarde, waardoor hij de bloedsuikerspiegel snel laat stijgen en vervolgens weer laat dalen.
Toch is de aardappel een goed voedingsmiddel als je maar weet, hoe je deze het beste kan gebruiken. De aardappel bevat veel kalium en andere mineralen, waardoor hij erg goed is voor de zuur-base balans in je lichaam. Daarnaast heeft de aardappel een neutrale smaak, waardoor hij met allerlei groenten en andere voedingsmiddelen te combineren valt.